Ένα ταξίδι στο παρελθόν της Μυτιλήνης μέσα από το φακό τού Φριτζ Τζόζεφ Μραζ θα είναι η έκθεση φωτογραφίας που θα διοργανώσουν από τη Δευτέρα 20 Αυγούστου έως και τις 30 Σεπτεμβρίου, στο φουαγέ του Δημοτικού Θεάτρου Μυτιλήνης, η ιστοσελίδα Lesvosoldies.gr, ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Λέσβου και ο Δήμος Λέσβου.
Ο Φριτζ Μραζ ήταν μέχρι προσφάτως ένας καλλιτέχνης φωτογράφος ξεχασμένος, αν και ξεχωριστός και με ευρωπαϊκή φινέτσα, και παρ’ όλο που είχε δώσει μια νότα «απελευθέρωσης» σε χρόνια μουντά για την ιστορία της Μυτιλήνης. Σύμφωνα με το ιστορικό υλικό τού Lesvosoldies.gr, άρχισε να φωτογραφίζει από την πρώτη στιγμή που ήρθε στη Λέσβο, οτιδήποτε του κέντριζε το ενδιαφέρον: τοπία από όλες τις γωνιές της Μυτιλήνης, τα γύρω χωριά και στιγμιότυπα όπως τα εγκαίνια του «Σάρλιζα Παλλάς», αλλά και πλήθος ιστορικών στιγμών, όπως η κατάληψη της Μυτιλήνης από το διεθνή στόλο το 1905, η κηδεία του Βερναρδάκη, οι πανηγυρισμοί μετά το Κίνημα των Νεότουρκων, η απελευθέρωση της Μυτιλήνης το 1912 κ.ά., αλλά και στιγμιότυπα από την κοινή ζωή Ελλήνων και Τούρκων, τις αφίξεις σημαντικών ανθρώπων στο νησί και φυσικά όλες τις αγαπημένες του γωνιές στην πόλη: το λιμάνι, τα Τσαμάκια, την Επάνω Σκάλα, το Τελωνείο.
Αργότερα ανέλαβε και τη φωτογράφιση πορτραίτων επί πληρωμή, αποκτώντας γρήγορα φήμη και πελατεία από όλα τα μέρη της Λέσβου. Με το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου συνελήφθη και εξορίστηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Γαλλία και με τη λήξη του πολέμου, επέστρεψε στη Μυτιλήνη κάνοντας νέο επαγγελματικό ξεκίνημα. Είχε άλλωστε λατρέψει το νησί και επέμενε να διατηρήσει τη μυτιληνιά ταυτότητά του, παρά την τσέχικη υπηκοότητά του, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Τα ίχνη του χάθηκαν για πάντα από το 1929 κι έπειτα, οπότε κι έφυγε προς αναζήτηση δουλειάς στην Αθήνα, ενώ πέθανε μάλλον το 1930, μακριά από τον τόπο που αγάπησε τόσο.
Η έκθεση που θα παρουσιαστεί στο φουαγέ του Δημοτικού Θεάτρου, έχει φιλοξενηθεί και από το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών της Αθήνας, πριν από δύο χρόνια. Η διοργάνωση ήταν και τότε της ιστοσελίδας Lesvosoldies.gr, που έχει συλλέξει και το φωτογραφικό αρχείο, έχοντας ως στόχο της την προβολή της ιστορίας της Μυτιλήνης.
Πρόκειται για μια έκθεση από σπάνιες φωτογραφίες του Τσέχου φωτογράφου, που έζησε στη Μυτιλήνη στις αρχές του 19ου αιώνα απαθανατίζοντας με το φακό του σημαντικά ιστορικά γεγονότα, αλλά και την καθημερινότητα του τόπου. Το αρχειακό υλικό που θα παρουσιαστεί, αφορά στην πολιτιστική και ιστορική πραγματικότητα της Μυτιλήνης εκείνης της εποχής όπως αυτή αναδεικνύεται μέσα από το φωτογραφικό φακό του, καθώς και τις διάφορες εκφράσεις της κοινωνικής πορείας του τόπου. Υλικό που καλύπτει μια περίοδο περίπου 30 χρόνων και που απευθύνεται σε όσους ενδιαφέρονται να πληροφορηθούν και να μελετήσουν τον πολιτιστικό και ιστορικό θησαυρό της Λέσβου αντλώντας πληροφορίες για μελέτη, αλλά και σε όλους εκείνους που επιθυμούν απλώς ένα νοσταλγικό ταξίδι στο παρελθόν της, με οδηγό το φακό του «Μυτιληνιού» Τσέχου φωτογράφου.
Μηθυμναίος