Όλες οι εξομολογητικές
αναδρομές πίσω στα χρόνια, που συνηθίζω να κάνω σε πρόσωπα που γνώρισα και σε
τόπους που έζησα, γίνονται –ιδίως
τώρα, στην ηλικία των απολογισμών– αποκούμπι και στήριγμα στην πορεία της ζωής μου.
Στην ιστορία μου.
Αναρωτιέμαι: αλήθεια, πόσο συχνά έχει τη δυνατότητα
κάποιος να διηγείται την ιστορία της ζωής του; Όσο ασήμαντη κι αν ήταν αυτή… Αν
ήταν έτσι, ή αν έγιναν έτσι, όσα, με το
πέρασμα του χρόνου, απέμειναν να γυροφέρνουν στο μυαλό.
Με βασανίζουν κάποιες θολωμένες λεπτομέρειες που, σιγά
σιγά σβήνουν και χάνονται. Με βασανίζει εκείνο το σημείο όπου έρχονται οι
ατέλειες της μνήμης και συναντούν τις ανεπάρκειες της τεκμηρίωσης των λόγων
μου. Με βασανίζει: μήπως και χρειαστούν οι αποδείξεις της αλήθειας και της
ορθότητας των ισχυρισμών μου. Κι
αυτό που πιότερο με βασανίζει και με φοβίζει –όσο η ζωή τραβάει σε μάκρος– είναι που, με τόσες απώλειες γύρω μας, βλέπω ένας
ένας, να λιγοστεύουν κι εκείνοι που θα μπορούσαν, για όταν χρειαστεί, να
επιβεβαιώσουν ή ακόμη και να αμφισβητήσουν κομμάτια της ιστορίας μου.