«Είμαι πάρα πολλά για να μην είμαι τίποτα και πολύ λίγος για να είμαι κάτι»… * * * * * «Ψάχνω να βρω λέξεις… που να "αγγίζουν" κι αγγίγματα που να μιλούν»…

15 Ιαν 2010

Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΕΛΥΤΗΣ ΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ

Σε δύο τόμους και σε 1000 περίπου σελίδες, κυκλοφορεί ήδη από τις εκδόσεις ΑΙΟΛΙΔΑ, ένα έργο σταθμός για τα λεσβιακά και τα ελληνικά γράμματα «Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΕΛΥΤΗΣ ΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ» του γνωστού πολυβραβευμένου ποιητή, δοκιμιογράφου και ερευνητή Δημήτρη Νικορέτζου.

Ο συγγραφέας με το γνήσιο απολαυστικό, λυρικό και ευφρόσυνο λόγο του, «δουλεύοντας με την επιμέλεια μέλισσας και την υπομονή μερμηγκιού», ύστερα από έρευνα και μελέτη 20 και πλέον χρόνων, παρουσιάζει στο πόνημά του αυτό «ό,τι συσχετίζει τον Ελύτη με τη Λέσβο και τους ανθρώπους της». Κάνει μια λεπτομερή εξερεύνηση στο τοπίο της ζωής του Ελύτη στα χώματα των προγόνων του και αποκαλύπτει τη «φυσιοκρατία της ποιητικής του», που κρατά τις ρίζες της από αυτό το κομμάτι γης, το ευλογημένο νησί που, «ίδιο πλατανόφυλλο κείτεται καταμεσής του πελάγους» τη Λέσβο.
Ένα ανεξόφλητο χρέος για εκείνον, ένα «όφλημα» όπως συνηθίζει να λέει, είναι το ογκώδες τούτο έργο που γράφτηκε και διεκπεραιώθηκε «με τον ζήλο, πρωτίστως, του εραστή της λογοτεχνίας, μια προσπάθεια ερωτικής προσήλωσης, που αναθέρμαινε διαρκώς η αγάπη του συγγραφέα για τη Λέσβο και τον ποιητή».
.
Διαβάζοντάς το, ο αναγνώστης ανακαλύπτει μια σειρά από κείμενα, συνεντεύξεις, μαρτυρίες, αναφορές, πληροφορίες, προσωπικές κι ανθρώπινες στιγμές του ποιητή καθώς και μια σύνοψη καταθέσεων και ειδήσεων από μνήμες αποκλειστικά Μυτιληνιών φίλων και συγγενών του. Κι όλα αυτά, πλαισιωμένα από ένα αρχειακό φωτογραφικό και εικαστικό υλικό, μαρτυρούν τη συναισθηματική κυρίως επαφή και την πολύχρονη σχέση του Ελύτη με το νησί της καταγωγής του.

Το βιβλίο τούτο είναι για τον συγγραφέα, όπως λέει ο ίδιος «μια πνευματική παρακαταθήκη, μια πολύτιμη προσωπική κιβωτός. Ίσως το βαθύ κίνητρό του να ήταν ο θαυμασμός –ή και το δέος- για τον ποιητή, που εμψύχωνε την πίστη και την αντοχή του» και μ’ αυτό ήθελε να οικοδομήσει στη Λέσβο «ένα φιλολογικό προσκυνητάρι» για όλους εμάς.

Το 2006, ο Δημήτρης Νικορέτζος μ’ ένα άλλο πολύ αξιόλογο έργο του όπως είναι το βιβλίο του «Αγαπητέ μου Tériade», κατόρθωσε και πάλι να καταθέσει, με σοβαρότητα και υπευθυνότητα, να φέρει στο φως και να κάνει γνωστά ανέκδοτα γράμματα του Οδυσσέα Ελύτη στον E. Tériade. Καταφέρνοντας, με τον τρόπο αυτό, οι επιστολές βαθιάς εκτίμησης και αγάπης του ποιητή Ελύτη προς τον μεγάλο τεχνοκριτικό και εκδότη Tériade, να γίνουν κτήμα του λεσβιακού λαού και της ιστορίας του.Ο κ. Δημήτρης Νικορέτζος βάζει, λοιπόν κι άλλο ένα πνευματικό λιθάρι στο κτίσμα της Λεσβιακής Γραμματείας και προσθέτει ένα μεγάλο έργο στα άλλα 23 αξιόλογα δικά του.

Μηθυμναίος

32 σχόλια:

  1. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΣΟΥ.ΕΓΩ ΔΕΝ ΗΞΕΡΑ ΚΑΙ ΕΜΑΘΑ ΑΡΚΕΤΑ ΑΠΟ ΕΔΩ.
    ΚΑΛΟ ΒΡΑΔΥ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Πάντα μεστή η δουλειά του κ. Νικορέτζου και αξιόλογη που τιμά τα γράμματα γενικά και ειδικά τη λεσβιακή βιβλιογραφία. Ελπίζω όμως Στράτο τούτα τα αξιόλογα καινούρια πονήματα να μη βρουν δυσβατους δρόμους και ναχουν καλύτερη τύχη από το "Αγαπητέ μου Teriade"
    Καλό σου βράδυ και καλό Σαββατοκύριακο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. pylaros είπε...
    Σε συγχαίρω αγαπητέ μου φίλε Στράτο για τα θέματα που επιλέγεις να δημοσιεύεις στην Ιστοσελίαδα σου.
    Διαβάζοντάς την μαθαίνω-νουμε τα κρυφά μυστικά που δεν ξέραμε για τον Ελύτη, μα και καινούργα 'ρητά'
    όπως γράφεις «δουλεύοντας με την επιμέλεια μέλισσας και την υπομονή μερμηγκιού»,ε! τι άλλο να πω παρά συγχαρητήρια στον Δ. Νικορέτζο για την έρευνά του αυτή και σε εσένα που με τη μουσική του βιολιού ανατριχιάζω από μια αιθέριια αίσθηση ρομαντισμού

    χαιρετώ
    Γαβριήλ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Στρατέλιμ...Πατριωτέλιμ...Καταρχήν καλή χρονιά...
    Κατα δεύτερον για την ανάρτηση, η επόμενη αγορά βιβλίου θα ναι αυτή...
    Φιλιά σ όλους σας...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Συγχαρητήρια διπλά, σε σένα και στον Δημήτρη (νομίζω σου είχα πει ότι συμφάγαμε, καλεσμένοι από κοινή φίλη στην Αγίου Μελετίου, μερικά χρόνια πριν, όπου Δημήτρης και Δημήτρης τα λέγανε ...)

    Ο Δημήτρης Νικορέτζος, έχει μια ισχυρή πένα κι ένα μυαλό που σίγουρα θα είχε εγκρίνει ο μεγάλος μας ποιητής...

    Καλοτάξιδοι και οι δύο τόμοι,
    χαιρετισμούς,
    Υιώτα
    αστοριανή
    ΝΥ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Πολύ ενδιαφέρουσα ανάρτηση. Να 'σαι καλά Στράτο μου!
    Θα τα πούμε φέτος στο Παζάρι Βιβλίου; ;)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αγαπημένε μου Στράτο,
    Χαίρομαι που φέρνεις τα ωραία σου κείμενα για πρόσωπα μεγαλύτερα απ την πατρίδα μας. Η Λέσβος είναι νησί ποιητών απο αρχαιοτάτων χρόνων, νησί της διανόησης και της πνευματικής ζύμωσης.
    Είμαι σίγουρη πως το συγκεκριμένο έργο θα είναι κληρονομιά για ολάκερη την Ελλάδα. Κι ο Ελύτης ο ποιητής των ποιητών!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Είναι για να ξανάρθω, Στράτο μου!
    Στα υπόψιν και Ο Ελύτης και η Λέσβος!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Ένα μπράβο σε σένα κατ' αρχάς φίλε Στράτο γιά την επιλεγμένη ανάρτηση αλλά και πολλά περισσότερα στον ακούραστο αυτό εργάτη των γραμμάτων, το Δημήτρη Νικορέτζο.
    Πιστεύω ότι θα είναι μιά φανταστική έκδοση
    Νάσαι πάντα καλά και πάντα τέτοια.
    Ντένης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Όμορφη πρόταση για βιβλίο Στράτο μου.

    Καλημέρα, καλή βδομάδα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. @JK O SΚΡΟΥΤΖΑΚΟS,

    Σ΄ευχαριστώ φίλε, Όλα όσα αναφέρει ο κ. Νικορέτζος στο δίτομο έργο του για τον Οδυσσέα Ελύτη, είναι άγνωστα και αφορούν τη σχέση του με το νησί της Λέσβου και τον άνθρωπο Ελύτη. Για τον ποιητή έχουν γραφτεί, άλλωστε, τόσα…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. @ Μαριάνθη,

    Έτσι είναι, Μαριάνθη, όπως το λες για τη δουλειά του συγγραφέα: «Αξιόλογη»!
    Το «Αγαπητέ μου Teriade» ήταν μια ειδική περίπτωση, που η αδιάλλακτη Ιουλίτα έκανε δύσβατο το δρόμο του, αλλά υπάρχει και τούτο το έμμετρο σατιρικό ποιημάτιο, γραμμένο στο λαϊκό ιδίωμα της Λέσβου από το Στέλιο Ευαγγελινό που το παραθέτω προς ανάγνωση και εκτίμηση:

    Για τ'ν Ιουλίτα

    Γ'η Ιουλίτα γινατέφτσι
    τουν Ελύτ' τουν θέλει θκό τς
    τουν αρμέγ(ει) φτου τόσα χρόνια
    γι' αυτό θα σκάσ' απ' του κακό τς.

    Βρε Ιουλίτα δεν σι φτάναν
    τόσα π' πήρις απ' αυτόν;
    Πήρις αίγλη, παραδέλια
    απ' τουν μεγα φτον Αγ(ι) τόν.

    Άφ'σι τσι για μας κανέ ψυχίου
    Αλεπου δέλ(η) τουν λέγαν τουν Ελύτ'
    μυτιληνιά ήνταν η ράτσα τ'
    ρίξι τσι κουμάτ συ τ' μύτ'.

    Δεν άφσι φράγκου στν Ιλλαδούλα
    αν τσι τουν τίμσι φτη πουλύ
    τα πάντα χάρσι ντα σι σένα
    τσι απόμνι σκέτου γλι.

    Τώρα κάν(ει)ς ισύ κουμάντου
    έδγιτς τ' απουφάγ(ι)σι φτος
    δώσι και συ για τ' πατρίδα τ'
    Να σι έχ(ει) γιρή υ Ξτός.

    Τίλια κατάφιρις φτον τουν γίγα
    τσι στα δώτσι ούλα θκά σ'
    αν τσ' ίσταν κουπιλδέλ(ι) μπρουστά του
    τουν έφαγι υ γέρκους υ σιβντάς.


    * Μπορείς τόσο εσύ όσο και η Δήμητρα να βοηθήσετε τους επισκέπτες στη μετάφραση των στίχων…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. @ pylaros,

    Πόσο χαίρομαι, αγαπητέ μου φίλε, που σου άρεσε και η ανάρτηση και τα του έργου. Πράγματι θα πρέπει να έχει κάποιος –κι ο συγγραφέας τα είχε- τα χαρίσματα και της μέλισσας και του μυρμηγκιού ώστε για 20 ολόκληρα χρόνια να ασχοληθεί μ’ ένα τέτοιο έργο…
    Όσο για τη μουσική και πάλι χαρά μου που σου προσφέρει αιθέριες αισθήσεις

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. @ Δήμητρα,

    Καλή Χρονιά σε σένα και στην όμορφη οικογένειά σου, Δημητρούλα μου!

    Εγγύηση η προσεχή αγορά σου. Είμαι σίγουρος πως θα σου αρέσει. Πολύ ενδιαφέρον έργο για να γνωρίσει κάποιος την ανθρώπινη πλευρά του ποιητή και την αγάπη του για το νησί μας!

    * Αν προσέξεις στην απάντησή μου στο σχόλιο της Μαριάνθης θα δεις ότι σου έθεσα μεταφραστική εργασία…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. @ Αστοριανή,

    Υιώτα να είσαι σίγουρη πως θα μεταφέρω στον κ. Νικορέτζο τα συγχαρητήριά σου καθώς και τη λεπτομέρεια που μου γράφεις.

    Οπωσδήποτε την ισχυρή πένα την έχει και το μυαλό επίσης. Όσο για την έγκριση του ποιητή κι εγώ ισχυρίζομαι το ίδιο, παρότι υπάρχει το άλλο βιβλίο του, που η «κληρονόμος» του Ελύτη έβαλε εμπόδια, αλλά ο κόσμος δεν χαμπαρίζει από τέτοια και δει οι Μυτιληνιοί… Ρίξε μια ματιά παραπάνω, στην απάντησή μου στην Μαριάνθη και θα καταλάβεις…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. @ μαριάννα,

    Σ’ ευχαριστώ, Μαριάννα μου!!!

    Πολύ θα το ήθελα να (ξανα)βρεθούμε στο παζάρι του βιβλίου, κανόνισε… Κερνάω καφέ μετά στον Ιανό!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. @Ιουστίνη Φραγκούλη

    Όντως πολύ αληθινά αυτά που γράφεις, Ιουστινάκι, αληθινά και αναμφισβήτητα!!!

    Συμμερίζομαι τη γνώμη σου πως ναι το έργο αυτό είναι κληρονομιά για την Ελλάδα και τη Λέσβο των ποιητών και της διανόησης!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. @Ε, και;

    Να ξανάρθεις, Κυκλαμινάκι, με τα καινούργια σου!!! Όλο δεν μπορείς κι όλο φτιάχνεις…
    Συγχαρητήρια!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. @ Dennis Kontarinis,

    Σ’ εκείνον αξίζουν τα συγχαρητήρια, δίχως άλλο Ντένη. Είκοσι χρόνια έρευνας δεν είναι και λίγο πράγμα. Οπότε καταλαβαίνεις…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. <>@ genna,

    Καλημέρα σου Τζεννάκι, καλώς όρισες!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. Mετά απο έρευνα και μελέτη 20 χρόνων?? πώς να μην είναι πνευματικό λιθάρι ανεκτίμητο??
    Καλοτάξιδο να είναι..
    Στράτο μου τι υπέροχη μουσική ακούω... Αιθέρια μαγική..
    να εισαι καλα.. όμορφο βράδυ.. φιλιά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  23. Οτι καινούριο να μάθουμε για τον Ελύτη είναι ακόμη μιά κληρονομιά.
    Η ποίησή του είναι ανεξάντλητο ορυχείο.Είναι ο μόνος ποιητής
    που έκανε....απαρατήρητες τις κατώτερες δημιουργίες του με τις ανώτερες της ποίησης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  24. @ σταγόνα,

    Ακριβώς έτσι είναι, αγαπητή μου Βρόχινη Σταγονίτσα, το έργο αυτό –στην 20χρονη έρευνα που έκανε ο συγγραφέας του- είναι η λεπτομερή αναζήτηση πάνω στα ίχνη του Ελύτη στον τόπο καταγωγής του στην αγαπημένη του Μυτιλήνη.
    Χαίρομαι που σου άρεσε η μουσική μου!
    Καλημέρα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  25. @ Σπύρος Δαρσινός,

    Νομίζω πως πάρα πολλά γνωρίζαμε, Σπύρο μου, για το «ανεξάντλητο ορυχείο» της ποίησης του Ελύτη.

    Γνωρίζαμε, ενδεχομένως, τα πάντα για τον ποιητή Ελύτη, αγνοούσαμε, όμως, τα πάντα για τον άνθρωπο Ελύτη…

    Με όλα αυτά τα άγνωστα ασχολείται ο συγγραφέας με τούτο το μεγαλειώδες έργο του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  26. Δημήτρης ΚεφαλίδηςΠέμπτη, Ιανουαρίου 21, 2010

    Ανήσυχος άνθρωπος ο Δημήτρης Νικορέτζος, που δε ξέμεινε στους «σταλακτίτες»'* του 1983! Έκτατε το φάσμα των ενασχολήσεων του ξαπλώθηκε πέρα απ΄ τη ποίηση, σε κριτικές, ηθογραφίες και δοκίμιο για το Πορφύρα, Βαρβιτσιώτη, Αθάνα, Οικονόμου, Τρυπάνη, Καββαδία, το "Αγαπητέ μου Teriade", το "Κόπανο" κ.α.
    Ύστερα από έρευνες και μελέτες μιας 20ετιας, μας παρουσιάζει τώρα ένα δίτομο "ελυτικο ταξίδι". Μια ποιητική ανατομία με ρίζες βαθιές στο νησί του Αλκαίου και της Ψάπφας.

    Καλοδεχούμενο και Καλοτάξιδο!

    * «Στοχασμοί στο ημίφως» επιγράφεται η πρώτη ποιητική του Συλλογή και
    σ΄αυτην τοποθετεί τους καρπούς (διάβαζε σταλακτίτες) μιας 10ετιας..."

    Δημήτρης Κεφαλιδης – Γερμανία

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  27. @ Δημήτρης Κεφαλίδης,

    Φίλε Δημήτρη, με ενθουσιάζει το σχόλιό σου, που αν και βρίσκεσαι τόσο μακριά, γνωρίζεις πολύ καλά τα έργα και τις ημέρες πνευματικών μορφών του νησιού μας!
    Αυτό είναι παρήγορο κι ελπιδοφόρο πως ακόμη υπάρχουν άνθρωποι που στα βιβλία ψάχνουν και βρίσκουν την πνευματική τροφή που έχουν ανάγκη!
    Ενδιαφέρουσες οι παρατηρήσεις σου!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  28. http://www.youtube.com/watch?v=EbSJPHcmyug

    "Θεε μου, τι μπλε ξοδεύεις για να μη σε βλέπουμε..."

    ΑξεΠέραστος!!!!!!!

    Καλό Μεσημέρι :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  29. @ shadow,

    Στίχος έντονα φιλοσοφικός και βαθιά ποιητικός που μόνο ένας ΑξεΠέραστος Ελύτης μπορούσε να τον έχει γράψει...

    Αλήθεια, τόσο μπλε αλόγιστα ξοδεύει ο Θεός για να μην τον βλέπουμε…

    Σ' ευχαριστώ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  30. Μου έδωσες ιδέα.....
    και σ΄ευχαριστώ....
    Είδα και το βιντεάκι στο τελευταίο σου σχόλιο...
    ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ!
    Να είσαι καλά....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  31. @ Eva F.,

    Τιμή μου να δίνω ιδέες σε σένα!
    Και χαίρομαι που το βιντεάκι σου άρεσε!
    Καλό Σαββατοκύριακο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  32. Ωραία πρόταση.. Ο Ελύτης είναι ο πιο αγαπημένος μου από τους ποιητές.. Αρκεί να σου πω πως έχω φωτογραφία του στο γραφείο μου (εντάξει είμαι τρελή το ξέρω :)) Καλό απόγευμα!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ωραίες που ’ναι οι αγκαλιές κι ας ζωγραφίζονται μόνο με λόγια...
Σας ευχαριστώ!