«Είμαι πάρα πολλά για να μην είμαι τίποτα και πολύ λίγος για να είμαι κάτι»… * * * * * «Ψάχνω να βρω λέξεις… που να "αγγίζουν" κι αγγίγματα που να μιλούν»…

3 Οκτ 2010

Το αρχοντικό Γιαννάκου στη Μήθυμνα

Αναμφισβήτητα είναι μεγάλη τύχη να έχεις ένα γενέθλιο τόπο φορτισμένο με τόση ιστορία και μνήμες, όπως είναι για μένα η Μήθυμνα της Λέσβου.

Μια ζωντανή μαρτυρία είναι ο μοναδικός και ιδιαίτερος αρχιτεκτονικός χαρακτήρας της Μήθυμνας που σε εναρμόνιση με τις φυσικές ομορφιές της την καθιστούν ένα ανεκτίμητο στολίδι για τη Λέσβο και το Αιγαίο.

Σ’ αυτή σώζονται ακόμα πολλά αρχοντικά που χρονολογούνται απ’ το τέλος του 18ου αιώνα. Τα περισσότερα απ’ αυτά τα παραδοσιακά σπίτια είναι διώροφα, με υλικά δόμησης, ιδίως, την πέτρα και το ξύλο. Παρατηρούμε τον ξύλινο όροφο να έχει μεγαλύτερες διαστάσεις από το αντίστοιχο ισόγειο και να προεξέχει στο δρόμο δημιουργώντας τα «σαχνισιά», έτσι ονομάζονται αυτές οι χαρακτηριστικές και ιδιότυπες ξύλινες προεξοχές.

Ένα απ’ αυτά είναι το αρχοντικό Γιαννάκου, από τα ωραιότερα αρχοντικά της Λέσβου. Χτίστηκε το 1790 και ήταν η κατοικία τούρκου Αγά της περιοχής. Το 1935, με την ανταλλαγή περιουσιών, πέρασε στην οικογένεια Γιαννάκου. Σήμερα ανήκει στην κόρη τους Δώρα Γιαννάκου-Παρίση η οποία φρόντισε να το αναστηλώσει για να διατηρήσει στο χρόνο την αυθεντικότητα και την ιδιαιτερότητά του, ώστε να θεωρείται μια πολύτιμη αρχιτεκτονική κληρονομιά.

Η δύναμη που διαθέτουν αυτά τα σπίτια να παγώνουν το χρόνο, αποτελούν προβολές, όχι μόνο της εξωτερικής τους φυσιογνωμίας και των εσωτερικών χώρων, αλλά και ολόκληρων εμπειριών ζωής απ’ αυτές που μας δίνουν μοτίβα να θυμηθούμε το παρελθόν και… να ονειρευτούμε το μέλλον μας.

Εξωτερική άποψη του αρχοντικού Γιαννάκου με αναλλοίωτη την παραδοσιακή του δομή
(Διακρίνονται το ξύλινο σαχνισί χαρακτηριστικό δείγμα
τοπικής αρχιτεκτονικής)

Το σαλόνι όπου διακρίνεται η οροφή και το περιμετρικό κοίλωμα με τις τοιχογραφίες

Οι εσωτερικοί τοίχοι και οι οροφές διακοσμούνται με περίτεχνες τοιχογραφίες ζωγραφισμένες με έντονα χρώματα επιτυγχάνοντας ένα πλούσιοα εσωτερικό διάκοσμο σ' ένα συνδιασμό χρωμάτων, σχδεδίων και παραστάσεων.

Εδώ η παρέμβαση του πανδαμάτορα χρόνου είναι εμφανής. Πόσο πληγωμένος φαντάζει ο τοίχος...

Λεπτομέρεια από τη διακάοσμηση της οροφής του σαλονιού

Άλλες δυο λεπτομέρειες από την οροφή και τον τοίχο

Σήμερα με τις δυσκολίες των περιστάσεων και χωρίς τη βοήθεια φορέων, δεν είναι εύκολο να διατηρηθούν τέτοια σπίτια. Γι' αυτό η Δώρα αγωνιά και προβληματίζεται με το πρόβλημα που παρουσιάζει η σκεπή... έχουν περάσει άλλωστε τόσα χρόνια...

Βοηθήματα: Κατερίνα Κότσαλη-Παπαδημητρίου / Δώρα Γιαννάκου

Μηθυμναίος

27 σχόλια:

  1. ... Αρχοντιά, θαυμασμός
    και θλίψη!
    Στράτο μου!
    Είναι ντροπή, οι υπεύθυνοι φορείς ν΄αδιαφορούν!!!!!!!!!!!!!!!
    Δεν είναι πάντα οι χορηγίες... είναι κι ο εθελοντισμός!

    και, πρώτη φορά άκουσα τη λέξη: σαχνισί!!!

    " μανθάνομεν..." κι αξίζει.

    Χάρηκα που ...ενεργοποιήθηκες,
    χαιρετισμούς και φιλιά στις αγάπες σου,
    Υιώτα
    αστοριανή
    ΝΥ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ε!!!ΥΠΕΡΟΧΟ!!!
    Δεν έχω λόγια ,μοναδικό στολίδι.
    Μακάρι να γίνει κάτι και να βοηθηθεί η συντήρησή του'
    Καλή εβδομάδα νάχεις Στράτο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Υπέροχη οικδομή, μοιάζει με παλάτι, ο εσωτερκός του κόσμος τόσο πλούσιος προπαντός το ταβάνι και ο τοίχος με ζωντανές εικόνες...
    Είναι σαν μνημείο, πρέπει να διατηρηθεί, και όχι μόνο αλλά να γραφεί και κάπου η ιστορία του, ώστε οι επισκέπτες ή ας πούμε οι περαστικοί να μπορούν να θαυμάζουν και εκτιμούν την αξία του ως ένας ακόμη θησαυρός της Λέσβου.
    Τώρα για την προεξοχή του Β! ορόφου το σαχνισί νόμιζα ότι ήταν μόνο συνήθεια των σπιτιών τη βορείου Ελλάδας-Μακεδονίας...

    Χαιρετώ
    Γαβριήλ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Εξαιρετκό αρχοντικό! Δεν το γνωρίζω εσωτερικά αλλά είναι από τα σπίτια που δεσπόζουν του μηθυμναϊκού τοπίου εξωτερικά και το θυμάμαι. Ίσως είναι ψιλά γράμματα κάποια επιχορήγηση συντήρησης.
    Χρειάζεται ευαισθησία του καλαίσθητου αλλά και αγάπη στην ιστορία και την παράδοση ώστε να μην καταρεύσουν τέτοια μνημεία. Αλλοτινοί καιροί, αλλοτινών ανθρώπων έργα.Ανεπανάληπτα αλλά και ανεκτίμητα.Καλή εβδομάδα Στράτο!
    (Θα με κάνεις να φανερώσω τώρα πως πέρα από τις πόρτες φωτογράφισα και τα σαχνισιά στο Πλωμάρι που αποπνέουν άρωμα Μικρασίας και χρώμα.Τα τζαμωτά σαχνισιά που έχουμε μεις κυρίως στο μέσα Πλωμάρι). Άλλη φορά θα πούμε και την ιστορία τους.
    Κα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Είδες! Μου έφαγε την καλημέρα και την καλή εβδομάδα!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Πανεμορφο!Ευχαριστουμε για την ξεναγηση...
    Μακαρι να το συντηρησουν, ομως!


    Υγ.Υπαρχει μια προσκληση για σενα... αφημενη στο μπλογκακι μου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. @ Αστοριανή,

    Εμ’ τι άλλο από αρχοντιά μπορεί αποπνέουν αυτά τα σπίτια… ας όψονται οι υπεύθυνοι…
    Ναι, βλέπεις ότι όλοι «μανθάνομεν» τελικά; «Σαχνισιά» τα λένε και στα άλλα μέρη όπου υπάρχουν, Μακεδονία, Θράκη, Πήλιο… Μάλλον θα είναι λέξη τουρκική…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. @ faraona,

    Ξέρεις, Φαραώνα μου, η ανάρτηση δεν είχε σκοπό να ενεργοποιήσει υπεύθυνους ή συνειδήσεις, παρά μόνο για να κάνει γνωστά μερικά ωραία πράγματα που υπάρχουν γύρω μας και πολλές φορές δεν τα προσέχουμε… Τώρα αν βοηθήσει ώστε να «γίνει κάτι», πολύ ωραία και μακάρι!
    Κι ακόμα να σου πω ότι η Δώρα είναι η νονά του Δημήτρη Τ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. @ pylaros,

    Αυτό το αρχοντικό, Γαβριήλ, είναι ένα από τα πιο επισκέψιμα της Μήθυμνας, ιδίως όταν διαβείς το κατώφλι του και μπεις μέσα, μένεις έκθαμβος με τις τόσες λεπτομέρειες που η ιδιοκτήτρια, με το λεπτό της γούστο, διατήρησε.

    Η λέξη «σαχνισί» χρησιμοποιείται και στη Λέσβο, όπως και στα άλλα μέρη όπου υπάρχουν τέτοια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. @ Μαριάνθη,

    Πάντα μου έκανε εντύπωση το μεράκι που είχαν αυτοί οι αλλοτινοί μαστόροι και τεχνίτες να προσπαθούν να κάνουν το όμορφο ομορφότερο. Ευαισθησία και αγάπη στην ιστορία, το ξέρω καλά, πως στη Δώρα περισσεύουν!
    Δεν αμφιβάλλω πως και στο Πλωμάρι υπάρχουν τέτοια σπίτια και πολύ καλά θα κάνεις να μας τα κάνεις γνωστά.

    Όσο για την καλημέρα σου την είδα παρακάτω!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. @ Λιακαδα,

    Το ξέρεις, φιλενάδα, πως κάτι τέτοια μ’ αρέσει να τα μοιράζομαι.

    Θα περάσω για την πρόσκληση.
    Σ’ ευχαριστώ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Στράτο μου, αυτό το σπίτι θα πρέπει να γίνει ΜΟΥΣΕΙΟ!
    Δεν το πιστεύω ότι η πολιτεία μπορεί να αδιαφορεί, ούτε ότι εκεί μπορεί να μένουν άνθρωποι ζώντας την εποχή του 2010!
    Θα είναι σα να μπαινοβγαίνουν κάθε μέρα μέσα σε ένα ζωντανό "παραμύθι"!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Στρατο με χαρα σε ξαναβρισκω.Καλως που επεστρεψες.Και μαλιστα η επιστροφη σου γινεται με ενα τροπο αρχοντικο οπως σου ταιριαζει!
    Πολυ ομορφη αναρτηση.Εχουμε αναγκη σημερα να απομακρυνθουμε απο την ευτελεια που χαρακτηριζει την εποχη μας.Ευχαριστω για τις ομορφες εικονες.Και παλι καλως ηρθες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. @ Τα χνάρια,

    Δηλαδή έχεις τις αμφιβολίες σου για την πολιτεία και το ενδιαφέρον της…
    Μα αξίζει, Κατερίνα μου, να μπαινοβγαίνεις, σ’ ένα τέτοιο σπίτι, αν είναι να ζεις ένα τόσο ενδιαφέρον «παραμύθι» ιστορίας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. @ ΓΙΑΝΝΑ,

    Σ’ ευχαριστώ, Γιάννα μου. Να ‘σαι καλά!
    Σε καμιά περίπτωση δεν μπορούμε να χαρακτηρίσουμε αρχοντιά την επιστροφή μου. Την αρχοντιά την έχει αυτό το υπέροχο σπίτι. Εγώ απλά και ταπεινά… επέστρεψα στη γνωστή γειτονιά…

    Φιλάκια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Αναστασία ΜπλάτσουΠαρασκευή, Οκτωβρίου 08, 2010

    Τυχαία, ψάχνοντας διάφορα, βρέθηκα εδώ στη σελίδα σας και θαύμασα αυτό το αρχοντικό του τόπου σας.
    Κι εμείς εδώ στην Καστοριά έχουμε αρκετά σπίτια με σαχνισιά, φουρούσια και χαγιάτια, ιδίως στην όχθη της λίμνης, που όταν τα βλέπεις πλαγίως σου δίνουν την ψευδαίσθηση καραβιών να πλέουν στα νερά της.

    Και σε άλλες πόλεις στα μέρη μας βρίσκουμε ακόμα αρκετά ενδιαφέροντα τέτοια αρχοντικά με αρχιτεκτονικά, ιστορικά και πολιτιστικά στοιχεία, που όμως αργά αλλά σταθερά ερειπώνουν. Γι’ αυτό είναι καλό να υπάρξει ενδιαφέρον ώστε να διατηρηθούν.

    Πολύ ενδιαφέρουσα η παρουσία σας. Αν τύχει και βρεθώ κάποτε εκεί θα το επισκεφτώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Στράτο δεν περίμενα τόσο ωραία σχόλια για τις φωτογραφίες του σπιτιού μου από τους φίλους σου. Για μένα είναι πολύ σημαντικό γιατί κάναμε 25 χρόνια να το αναστηλώσουμε με τον άνδρα μου και με πολύ προσωπική εργασία.
    Τα «σαχνισίνια», όπως τα λέμε εμείς, είναι στυλ Βυζαντινό και το βρίσκουμε σε μοναστήρια αυτής της εποχής στο Άγιο Όρος. Σπίτια με σαχνισίνια βρίσκουμε σ' όλη την Ελλάδα, Κωνσταντινούπολη και Μικρά Ασία.
    Στη κυρία Μπλιάτσου, από τη Καστοριά, θέλω να πω ότι παλιά σ' ένα βιβλίο είδα την ίδια τοιχογραφία με του σπιτιού μου (είναι η τρίτη φωτογραφία) σε αρχοντικό της Καστοριάς. Ζωγραφισμένη η Πόλη. Προφανώς το ζωγράφισε ο ίδιος καλλιτέχνης-αρχιμάστορας.

    Με φιλικούς χαιρετισμούς.

    Δώρα Παρίση

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Αγαπημένε μου,
    Καλώς μα ς ξαναήρθες στη μλπογκογειτονιά. Μας έλειψε η ζωντάνια σου, η διαφορετικότητα της ματιάς σου.
    Καταπληκτικό το αρχοντικό Γιαννάκου, ονειρεύεται κανείς αλλοτινές εποχές γεμάτες φαντασία και πάθος.
    Φιλί φθινοπωριάτικο του Μόντρεαλ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Καλημέρα Στράτο!
    Κάνοντας το καλοκαίρι μια βόλτα στα σοκάκια του Μολύβου θαύμασα την αρχιτεκτονική αυτών των σπιτιών.
    Δεν χρειάζονται σχόλια...

    Γρ.Καλατζης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. ...
    και όχι τίποτ΄άλλο...
    ο φορτωμένος οχτώβρης
    μας έκανε να ...ξεχάσουμε την ογδόη οκτωβρίου... σου θυμίζει κάτι;;;;;

    πάντως, έστω και αργά,...πάλι καλά...
    Χαιρετισμούς,
    Υιώτα-Δημήτρης,
    αστοριανή,
    Ν.Υ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. @ Αναστασία Μπλάτσου,

    Να σας καλωσορίσω στη «γειτονιά» μου και να σας ευχαριστήσω για τη συμμετοχή σας και τα ενδιαφέροντα στοιχεία που προσθέσατε στην ανάρτησή μου.
    Φαντάζομαι αυτή την εικόνα που περιγράφετε όταν ρεμβάζετε στη λίμην κι αυτά τα σπίτια με τα σαχνισιά φαντάζουν σαν καράβια που ταξιδεύουν…

    Πολύ σας ευχαριστώ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. @ Δώρα Παρίση,

    Δώρα χαίρομαι που μας τιμάς με τα λόγια σου εδώ. Δεν θα πρέπει να αμφιβάλεις… τα ωραία σπίτια αξίζουν, εκτός του θαυμασμού, και ωραία σχόλια, όπως αυτά των επισκεπτών και φίλων μας.
    Άλλωστε τα όσα γράφεις προσθέτουν κι άλλα στοιχεία στην ανάρτηση, ώστε να είναι πιο ενδιαφέρουσα.

    Να ελπίζω πως η κα. Μπλάτσου να γνωρίζει για το αρχοντικό της πόλης της που κάνεις λόγο.

    Σ’ ευχαριστούμε κι εγώ και οι αναγνώστες μου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  23. @ Ιουστίνη Φραγκούλη,

    Σ’ ευχαριστώ πολύ, Ιουστινάκι αγαπημένο για τα καλά σου λόγια!
    Έτσι είναι, φίλη μου, έχεις δίκιο, πώς να μη ταξιδέψουμε με τη φαντασία μας σ’ εκείνες τις αλλοτινές εποχές, αντικρίζοντας τέτοια αρχοντικά.

    Σ’ ευχαριστώ και πάλι κι ανταποδίδω φιλί μυρωδάτο από Ελλάδα!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  24. @ Γρ.Καλατζης,

    Τι άλλο να προσθέσουμε εμείς, πατριωτάκι μου, μόνο τα απλά… τα σημαντικά τα δείχνουν εκείνα!

    Να ‘σαι καλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  25. @ Αστοριανή,

    ... τώρα, Υιώτα, μου βάζεις δύσκολα…
    Παιδεύω το μυαλό μου to κλούβιο και δεν κατεβάζει τίποτα…

    Για βοήθα σε παρακαλώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  26. Καλησπέρα,
    μήπως γνωρίζετε που μπορεί κανείς να βρει τα αρχιτεκτονικά σχέδια (τα αρχικά ή καλύτερα από την αναστήλωση) αυτού του αρχοντικού;;; Είμαι φοιτήτρια του τμήματος Πολιτικών μηχανικών του Α.Π.Θ. και θα ήθελα για την διπλωματική μου εργασία να μελετήσω συγκριτικά τέτοια αρχοντικά (νησιωτικά και της Ηπείρου) ως προς την ενεργειακή τους απόδοση.

    Ξέρετε ίσως ποιό είναι το όνομα του αρχιτέκτονα ή μηχανικού που ανέλαβε την αναστήλωση, ώστε να επικοινωνήσω μαζί τους;;;

    Ευχαριστώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  27. Καλησπέρα σας,
    Παραλείψατε να γράψετε έστω το όνομά σας για να ξέρω σε ποιον/ποιαν να απαντήσω. Ευχαρίστως να σας εξυπηρετήσω αν θέλετε αλλά γράψτε μου στο μέιλ μου: mithymnaios@gmail.com

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ωραίες που ’ναι οι αγκαλιές κι ας ζωγραφίζονται μόνο με λόγια...
Σας ευχαριστώ!