Από τον απόηχο της παρουσίασης

του βιβλίου «Φρανσίσκο ντε Μιράντα: Φιλέλληνας, πρόδρομος και ήρωας της Λατινοαμερικάνικης Ανεξαρτησίας», στο Ινστιτούτο Θερβάντες.

Η εκδήλωση άρχισε ακριβώς στις 7 με χαιρετισμό από τον διευθυντή του Ινστιτούτου Θερβάντες κ. Βίκτωρ Ανδρέσκο Περάλτα (Víctor Andresco Peralta)

Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο Επιτετραμένος της Πρεσβείας της Χιλής κ. Μαρτίν Δονόσο (Martin Donoso) και στη συνέχεια η επίσης Επιτετραμμένη της Πρεσβείας της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας κα. Ασδίρις Κιντάνα (Hasdiris Quintana).

Τον συντονισμό της παρουσίασης είχε ο διευθυντής των Εκδόσεων Νότιος Άνεμος κ. Βασίλης Καρναβάς.

Για το βιβλίο και τις σχέσεις των λαών μίλησε ο ομότιμος καθηγητής ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Χρίστος Λούκος.

Και φυσικά ο καθηγητής Μιγκέλ Καστίγιο Ντιντιέ.

Δυο παλιοί φίλοι (Στράτος Δουκάκης-Μιγκέλ Καστίγιο Ντιντιέ)

Στιγμιότυπα...

Λίγα λόγια για τον ήρωα:

Ο Φρανσίσκο ντε Μιράντα, όπως αναφέρει πολύ εύστοχα η μεταφράστρια του βιβλίου Μαρία Δαμηλάκου στον πρόλογό της, ήταν από τους άνδρες της ιστορίας που πήγαν «νωρίς» στο «ραντεβού» με την ιστορία, δηλαδή συνέλαβαν μεγάλα και φιλόδοξα οράματα για τα οποία οι κοινωνίες τους δεν ήταν ακόμη έτοιμες.

Θα επαναλάβω ότι ήταν ο πρώτος πολίτης της αμερικανικής ηπείρου που επισκέφτηκε τον ελληνικό χώρο, το 1786, θέλοντας να εμπλουτίσει τα διαβάσματά του με τη ζωντανή επαφή με πολλά στοιχεία της ιστορίας και του πολιτισμού των ελληνικών, μυκηναϊκών και μινωικών λαών, που είναι οι πρόγονοι του δυτικού πολιτισμού.

Ο Μιράντα είναι ο μόνος από τους ήρωες της Λατινικής Αμερικής που αγωνίστηκε σε τρεις απελευθερωτικές επαναστάσεις, στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1781, στη Γαλλία το 1792/93 και στην Ισπανική Αμερική το 1808 και το 1811/12. Είναι ο πρώτος που συνέλαβε μια Λατινική Αμερική ελεύθερη, ενωμένη, στην οποία θα ζούσαν ειρηνικά και αδελφωμένα διαφορετικοί λαοί, γλώσσες, θρησκείες και πολιτισμοί.

Μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη του κ. Μιγκέλ Καστίγιο Ντιντιέ μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ

«Φρανσίσκο ντε Μιράντα, Φιλέλληνας, Πρόδρομος και Ήρωας της Λατινοαμερικάνικης Ανεξαρτησίας»

Παρουσίαση του βιβλίου του Μιγκέλ Καστίγιο Ντιντιέ
ΦΡΑΝΣΙΣΚΟ ΝΤΕ ΜΙΡΑΝΤΑ

Φιλέλληνας, Πρόδρομος και ήρωας της Λατινοαμερικάνικης Ανεξαρτησίας

(Παρουσία του συγγραφέα)
Την Τετάρτη 29/01/2014 και ώρα 19.00

στην Αίθουσα εκδηλώσεων του Ινστιτούτου Θερβάντες της Αθήνας,

(Μητροπόλεως 23)

Είσοδος ελεύθερη

Πρόκειται για τη βιογραφία ενός μεγάλου διανοητή και επαναστάτη, της Λατινικής Αμερικής αλλά και παγκόσμιου, του Φρανσίσκο ντε Μιράντα του οποίου ο βίος και η δράση μπορεί να παραλληλιστεί με του Ρήγα Φεραίου. Πρώτη φορά παρουσιάζεται στην ελληνική γλώσσα.

Ο Φρανσίσκο ντε Μιράντα είναι μια εμβληματική φυσιογνωμία για την Λατινική Αμερική που ταξίδεψε στην Ελλάδα κι άφησε τα ίχνη του. Αυτό το βιβλίο των εκδόσεων Νότιος Άνεμος είναι δίγλωσσο, σε μετάφραση Μαρίας Δαμηλάκου, η οποία υπογράφει επίσης την εισαγωγή και τα σχόλια.

Το βιβλία θα παρουσιάσουν ο ίδιος ο συγγραφέας και ο Ομότιμος καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Χρήστος Λούκος, απόφοιτος του Τμήματος Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι και Διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από το 1992 είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Εργάστηκε ως ερευνητής στο Κέντρο Ερεύνης της Ιστορίας του Νεωτέρου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών και είναι ιδρυτικό και ενεργό μέλος της Εταιρείας Μελέτης Νέου Ελληνισμού. Στο διάστημα 1994-2006, διεύθυνε το πρόγραμμα "Η πόλη στους νεότερους χρόνους", στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών και από το 2006 ως το 2011 μετείχε ως ερευνητής στο πρόγραμμα  «Οι πόλεις της Ανατολικής Μεσογείου κατά τη νεότερη εποχή». Μεταξύ των κύριων δημοσιευμάτων του, περιλαμβάνονται 14 αυτοτελή δημοσιεύματα (βιβλία κλπ.) και 52 άρθρα σε περιοδικά ή συλλογικούς τόμους.

Ο καθηγητής Miguel Castillo Didier είναι διευθυντής του Κέντρου Αρχαίων, Βυζαντινών και Νέων Ελληνικών Σπουδών Φώτιος Μαλλέρος από το 1993. Επί 35 χρόνια έχει διδάξει αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα, αρχαία και νεότερη ελληνική λογοτεχνία. Έχει μεταφράσει  τα Ανακρεόντεια, το Έπος του Διγενή Ακρίτα (Εσκοριάλ), τα Άπαντα του Καβάφη, του Σεφέρη και του Κάλβου, μεγάλο μέρος του έργου του Ελύτη και πολλούς ποιητές σε δύο-τρεις μεγάλες ανθολογίες. Μετάφρασε την Οδύσσεια και 11 τραγωδίες του Καζαντζάκη και μερικούς πεζογράφους, όπως τον Παπαδιαμάντη, τον Τσίρκα, τον Γλέζο, τον Νικολαΐδη, τον Παναγιωτόπουλο. Του Βενέζη μετάφρασε το Νούμερο 31328.

Στον Φρανσίσκο ντε Μιράντα έχει αφιερώσει πολλές μελέτες και 5 βιβλία. Στο βιβλίο Μιράντα και Ρήγας ο συγγραφέας πραγματεύεται τα κοινά σημεία του βίου και της δράσης τους.

Η εκδήλωση γίνεται σε συνεργασία των εκδόσεων Νότιος Άνεμος 

και της Πρεσβείας της Χιλής στην Αθήνα.

… το γυρίζει ο καιρός

Ανάλογα με τις διαθέσεις του το γυρίζει ο καιρός. Βλέπετε τι γινόταν –και τι λέγαμε– χτες όταν στον ουρανό κυριαρχούσε ο ήλιος; Και σήμερα, –από βραδύς βέβαια– το γύρισε στη βροχή, αδιαφορώντας για τις δικές μας διαθέσεις.

Πάλι κόντεψα στο παράθυρο, τράβηξα και πάλι την κουρτίνα και αφέθηκα να βλέπω τις στάλες να… στολίζουν τη σιωπή.

Έξω έβρεχε, σιγανά, μελαγχολικά. Έκατσα στο γραφείο και βάλθηκα να ψάχνω στον υπολογιστή μου, αποθηκευμένους –κι αγαπημένους– στίχους και μ’ αυτούς να ντύσω την ψυχή μου που αναζητούσε, μες στο χειμώνα, λίγο παραπάνω ήλιο.

«Μήπως θέλει πολύ η ψυχή για να σαλπάρει»; Που λέει και η αγαπημένη μας Αλκυόνη;

Πόσες φορές δεν είχα νιώσει / σταλαγματιά μέσ’ στη βροχή
Τα σύννεφα με είχαν προδώσει / κι έψαχνα το γιατί στη γη. *1

Ετοιμάζει βροχή ο καιρός /

Ας την πάρουν τα δέντρα που θέλουν να πίνουν,

οι ποιητές που απορροφούν το απερίσκεπτο.

Γιατί αν αφεθώ να την κοιτάζω / θα ξεθαρρέψει εκείνη η έμμονη ιδέα

πως η βροχή είν’ ένα θα ’ρθω επειγόντως,

εκτός βεβαίως απροόπτου,

ότι η βροχή / είναι το απρόοπτο που σου έτυχε. *2

---

*1 Στίχοι του Σταμάτη Μεσημέρη από το τραγούδι του Βας. Παπακωνσταντίνου: «Πόσες φορές»

*2 Στίχοι της Κικής Δημουλά

Καλό Σαββατοκύριακο!

Οι σκληρές κόντρες που είχαν, για αρκετές μέρες τώρα, ο Χειμώνας με την Άνοιξη, δείχνοντας πως η τελευταία είχε αποφασίσει να στρογγυλοκαθίσει για τα καλά -από τις Αλκυονίδες μέρες κι εδώ- στην πολυθρόνα της κι όλο έσπρωχνε με πείσμα το Χειμώνα στην άκρη. Αργά χτες βράδυ άρχισε να κερδίζει έδαφος ο τελευταίος αλλά να που ξημέρωσε, εδώ τουλάχιστον, κι είδαμε πάλι πίσω από τα λιγοστά σύννεφα, να κρύβεται ένας ήλιος λαμπερός...

Κοντεύω στο παράθυρο, τραβάω την κουρτίνα να μπει άπλετο φως, να ’χει απλωσιά και η ματιά στον καθαρό ορίζοντα και δεν μπορώ να μην αφήσω να βγει από μέσα μου ένα μεγάλο ευχαριστώ στο Δημιουργό εκεί ψηλά και μια ευχή για εσάς για να σας συνοδεύει:

Καλό Σαββατοκύριακο με χαμόγελο!

Παρέα μ’ ένα θλιμμένο μπλουζ…

Το κλάμα μιας ηλεκτρικής κιθάρας, φτάνει –απ’ την απόσταση– χάδι στα αυτιά μου σχεδόν ψίθυρος…

Οι νότες, σαν παράφωνη και ξεκούρδιστη συγχορδία, εισχωρούν στην καρδιά μου, που το ’χει ανάγκη και… κοίτα να δεις, κουρδίζονται πάνω της.

Ο Β.Β. King, τραγικά λυρικός, βγάζει με την μαεστρία του ακουστικά σπαράγματα…  Πώς να βρεθούν λέξεις για να αποδοθεί σε στίχο;… Όλα τα λέει η κιθάρα του.
Ακούστε:

Αμ’ τούτος με την τρομπέτα του;

Ακούστε:

Πάντα θα υπάρχουν μουσικές που μέσα μας θα λένε, όσα διστάζουμε να πούμε…

Κι ύστερα από παράκληση της φίλης μου Χαράς, ακούστε και τούτο:
Louis Armstrong - La vie en rose

Τα βράδια με το λίγο φως

Δε χρειαζόμασταν και πολλά, χρόνο και όρεξη να είχαμε κι έφταναν για να σκαρώσουμε κάτι αξέχαστες βραδιές χαλάρωσης και νοσταλγίας. Μαζευόμασταν, που λέτε, στην πίσω αυλή του σπιτιού μου, βάζαμε δίσκους κι ακούγαμε τραγούδια. Τραγούδια αγαπημένα... που μας ταξίδευαν. Μου έρχονται συχνά στο νου εκείνα τα βράδια, ιδίως όταν ακούω τώρα, κάποιο από αυτά τα αγαπημένα τραγούδια που με κάνει να επιστρέφω, να θυμάμαι και να αναπολώ.

Φανατικός λάτρης του καλού ελληνικού τραγουδιού, είχα μια πλούσια δισκοθήκη. Αυτό άλλωστε ήταν και το χόμπι μου: οι δίσκοι και τα βιβλία. Διέθετα και τον ανάλογο χώρο στο σπίτι, γεμάτο βιβλία, δίσκους, στερεοφωνικά, ηχεία κι άλλα τέτοια διάφορα ώστε να κάνω τον ήχο απόλαυση. Εκεί μέσα χανόμουν μετά τη δουλειά, να ξεκουραστώ, να διαβάσω και ν’ ακούσω μουσική. Παραδίπλα ένα αίθριο, μια εσωτερική αυλή, γεμάτη από κρεμαστές γλάστρες με καταπράσινα φυτά που σκορπούσαν μια αύρα δροσιάς στις ζεστές τροπικές νύχτες της πόλης που ζούσα, τη Βαλένσια της Βενεζουέλας. Εκεί, λοιπόν, συνέβαινε –και συνέβαινε συχνά– να συναντιόμαστε, μια παρέα Ελλήνων, να τα λέμε, ν’ ακούμε τραγούδια... να ταξιδεύουμε. Ταξίδια παράταιρα που μας πήγαιναν και μας έφερναν, μνήμες με πόθο νοσταλγικό. Κάτι τέτοια σκαρφιζόμασταν για να συναντηθούμε, να διώξουμε το άγχος. Βρίσκαμε χρόνο –άλλο που δε θέλαμε– αφήναμε τις καθημερινές μας σκοτούρες κι εννιά είχε ο μήνας...

Ήμασταν αγαπημένη παρέα, ο Γιώργος, η Πάγη, ο Μίμης, ο Γιάγκος, η Σοφία, η Κική (που έφυγε νωρίς και μας άφησε...), ο Γιάννης, η Σούλη, η Αθηνά, ο Δημήτρης, η γυναίκα μου κι εγώ. Χαμηλώναμε τα φώτα, ανάβαμε κεριά κι απολαμβάναμε. Δημιουργούσαμε έτσι ατμόσφαιρα απαραίτητη για μια μουσική απόλαυση. Μέσα σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον χαμηλού φωτισμού, η ψυχή κι ο ρομαντισμός μας... πετούσαν. Το ένα τραγούδι έφερνε το άλλο, η μια κουβέντα την άλλη και γουλιά γουλιά τα ποτηράκια άδειαζαν. Αυτά ζητούσε η ψυχή μας, αυτά της δίναμε. Με τέτοιο περίσσευμα διάθεσης φτιάχναμε αυτή την εκπληκτική ατμόσφαιρα με συντροφιά τα τραγούδια και, όσο περνούσε η ώρα, τα κάναμε δικά μας. Κάθε τραγούδι και μια ιστορία, ξεχωριστή για τον καθέναν μας. Ξεχνούσαμε, οτιδήποτε άλλο και βρίσκαμε το μέσα μας...

Αφουγκραζόμασταν τους στίχους, που εισχωρούσαν στα σωθικά μας κι άφηναν τα σημάδια τους. Τους γυροφέρναμε στο μυαλό μας μη τυχόν και μας ξεφύγει κάποιος... και χαθεί. Τους σιγοψιθυρίζαμε κι ο ψίθυρος αυτός σιγά σιγά έπαιρνε ένταση και γινόταν φωνή· κι ας μη τους ξέραμε όλους απ’ έξω, εκεί χαλούσε κάπως το πράγμα... Ωστόσο και σ’ αυτό δώσαμε λύση. Επιλέξαμε τα πιο αγαπημένα τραγούδια, τα έγραψα σ’ ένα τετράδιο κι απ’ αυτό τα τραγουδούσαμε. Έκτοτε το τετράδιο αυτό έγινε η Βίβλος μας. Σ’ αυτό σκύβαμε να ξεδιψάσουμε. Αυτό είχαμε μπροστά μας, αυτό ανοίγαμε για να θυμηθούμε τα ρεφρέν και τα κουπλέ των τραγουδιών μας. Αυτό το τετράδιο το έχω κρατήσει, υπάρχει ακόμα, οι φίλοι είναι μόνο που έχουν σκορπίσει - που έχουμε σκορπίσει…

Το χρωστούσα ετούτο το ταξίδι. Πρώτα σ' εμένα τον ίδιο και στις μνήμες που δεν μ’ αφήνουν κάθε φορά που θα τύχει ν’ ακούσω ένα απ’ αυτά τα αγαπημένα τραγούδια. Ξεπετιούνται μπροστά στα μάτια μου κι άλλη λύση δεν υπάρχει: γυρίζω το ρολόι του χρόνου πίσω και παραδίνομαι πίνοντας της νοσταλγίας το γλυκόπικρο εκχύλισμα. Γιατί σ’ αυτά τα βράδια με το λίγο φως «φιλίες πέρασαν καλές, όνειρα, έρωτες... κι αξέχαστες στιγμές».

Δεν ξέρω τι να κάνω…

Ακούω στα δελτία ειδήσεων για τη σφοδρή χιονόπτωση και το πολικό ψύχος που επικρατεί στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Η σκέψη μου εκεί, όπου έχω δικούς μου ανθρώπους, έχω κι αγαπημένους φίλους που ανταμώνουμε μέσα από καλώδια... Τους σκέπτομαι κι απορώ γιατί να μην έχουν κι εκεί –όπως κι εδώ– αλκυονίδες μέρες. Λίγες μέρες χάρισμα στις αλκυόνες, στα «μπιρμπίλια της θάλασσας» που, μέσα στη βαρυχειμωνιά, έχουν ανάγκη να επωάσουν τ’ αυγά τους… κι ο θεός Δίας δίνει διαταγές στον ήλιο να λάμπει, τέτοιες μέρες, να λάμπει δυνατά και να ζεσταίνει. Και η θάλασσα μπουνάτσα. Οι αλκυόνες… το χρειάζονται…

Το χρειάζονται όμως και οι δικοί μου, εκεί μακριά. Τους σκέπτομαι κι είπα, μιας κι η ψυχή μου είναι ταξιδιάρικο σκαρί, να σαλπάρω ως εκεί. Έλα όμως που ανακοίνωσαν «απαγορευτικό» κι ο απόπλους δυσκολεύει; Είναι που δεν ξέρω τι θα συναντήσω στην πορεία. Εκεί είναι το πρόβλημα… στην πορεία. Ατλαντικός είναι αυτός... Είναι που και το σκαρί χρειάζεται ένα μικρό μερεμέτισμα, ν’ αντέχει στον ωκεανό… Δεν ξέρω τι να κάνω…

Να ξεγελάσω τον καιρό δε γίνεται, γι’ αυτό είπα να τους καλέσω εδώ, να τους πω για την έγνοια μου. Να τους κεράσω ένα ποτό και τούτο το τραγούδι. Ακούστε το