«Η λογοτεχνία, όπως και όλη η τέχνη, είναι η απόδειξη ότι η ζωή δεν αρκεί»(Φερνάντο Πεσόα).
Το κείμενο που ακολουθεί είναι ένα απόσπασμα της ομιλίας που εκφώνησε ο ιταλός συγγραφέας Αντόνιο Ταμπούκι στο πανεπιστήμιο της Εξ-αν-Προβάνς στη Γαλλία, με αφορμή την αναγόρευσή του σε επίτιμο διδάκτορα.
Η λογοτεχνία προσφέρει τη δυνατότητα ενός επιπλέον σε σχέση με αυτό που μας παραχωρεί η φύση. Και σε αυτό το επιπλέον εμπεριέχεται η ετερότητα, το μικρό θαύμα που μας έχει παραχωρηθεί στο ταξίδι της σύντομης ύπαρξής μας: να βγαίνουμε από τους εαυτούς μας και να γινόμαστε «άλλοι». Ο Θερβάντες λέει για τον εαυτό του ότι είναι ταυτόχρονα Δον Κιχώτης και Σάντσο Πάντσα. Γνωρίζουμε ότι ο Σέξπιρ δεν ήταν πρίγκιπας καμιάς Δανίας. Ο Φλομπέρ υποστήριζε ότι η Μαντάμ Μποβαρί ήταν ο ίδιος. Ο Μποντλέρ έγραψε: «Σαν τις περιπλανώμενες ψυχές που αναζητούν ένα σώμα, αυτός μπορεί να μπει, όταν το θέλει, σε κάθε πρόσωπο». Η λογοτεχνία δεν έχει μόνιμη διαμονή, είναι νομαδική. Όχι μόνο επειδή μας κάνει να ταξιδεύουμε στον κόσμο, αλλά κυρίως επειδή μας κάνει να διασχίζουμε την ανθρώπινη ψυχή. Επιπρόσθετα, είναι και βελτιωτική, επειδή είναι η μοναδική δυνατότητα που μας έχει παραχωρηθεί να τροποποιούμε τα γεγονότα και να διορθώνουμε την πιο άστοργη ιστορία. Επειδή είναι η περιοχή του δυνατού, της απόλυτης, ελευθερίας.
Πολύ ενδιαφέρον το κείμενο, από ένα σπουδαίο συγγραφέα. Προσωπικά δεν ξέρω γιατί γράφω ούτε θέλω να ξέρω. Μου φτάνει η μαγεία της γραφής. Δεν θέλω να εξηγήσω τα πάντα, να τα αναλύσω, να τα επιλύσω και να τα ξεφτίσω. Ο Ταμπούκι καλά κάνει και τα λέει. Απλά λέω τι συμβαίνει σε μένα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌσο για το ότι η λογοτεχνία είναι (και) ένας χώρος απόλυτης ελευθερίας (αλλά με μυστικούς κανόνες και ισορροπίες) ως και του τι είναι δυνατόν να συμβεί, με βρίσκει πλήρως ταυτισμένο.
Με τη φιλία μου
Φαίδων Θεοφίλου
Ωραιότατο και τόσο αληθινό το άρθρο για την Λογοτεχνία, γιατί όταν γράφουμε είναι σαν να δίνουμε φτερά στην ψυχή μας και πετά όσο ψηλά το αντέχει και μπορεί. Το διαπιστώνω τώρα προπαντός που το γράψιμο γίνεται θαρρείς διάρροια της ψυχής μου… Κάτι τσουλά ασταμάτητα μέσα μου και δεν ξέρεις που να το σταματήσεις αυτό το περίεργο ξέσπασμα και ΑΝ πρέπει να το σταματήσεις. Είναι σαν παράθυρο λευτεριάς που ανοίγεις όπου εσύ θέλεις κι όχι όπου σ’ έχουν κυκλώσει ανήλεες οι συνθήκες σου. Όσο πιο αλλιώτικο το θέμα τόσο επιτυχημένη η γλυκιά φυγή… Κι αυτή βέβαια είναι μόνο μια εκδοχή γιατί η λογοτεχνία είναι πολυφασική και ανεξάντλητη στη λευτεριά της!
ΑπάντησηΔιαγραφήΑπό τη Νέα Υόρκη
Στέλλα Ζαμπούρου Φόλλεντερ
Πολλές φορές φορώ το δέρμα του φιδιού, και σέρνωμαι χάμω ψάχνωντας να βρω ανθρώπινες ψυχές, από όπου ξεπηδούν μπουμπούκια που ανθίζουν και μου χαρίζουν το αίσθημα της ανθρωπιάς, της αγάπης, το μεγαλείο της σκέψης που με τη δύναμη της πένας (λογοτεχνίας) μεταφέρει τον άνθρωπο από τη λάσπη στις πόρτες τ' ουρανού.
ΑπάντησηΔιαγραφήΘεέ μου! τι ευτυχία!
Γαβριήλ Παναγιωσούλης
Υιοθετώ πλήρως την ευτυχία του φίλου μου Γαβριήλ...
ΑπάντησηΔιαγραφήΝομίζω ότι πριν 25 περίπου χρόνια το ερώτημα αυτό τέθηκε σε μια σειράς από συγγραφείς, οι απόψεις των οποίων εκδόθηκαν σε βιβλίο και μεαφράστηκε σε πολλές γλώσσες. Αν το βρώ στην βιβλιοθήκη μου (πράγμα λιγάκι δύσκολο με την τσαπατσουλιά μου), θα σ΄ ενημερώσω. Ισως η καλύτερη απάντηση να βρίσκεται σε μια άλλη απάντηση στο γιατί κάνουμε έρωτα. Γιατί μέσα απ΄ αυτή την πράξη δικαιώνουμε την ύπαρξη μας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολύ εύστοχο το σχόλιό σου, αγαπητέ μου Ερμή. Μακάρι μέσα στην τσαπατσουλιά να το βρεις αυτό το βιβλίο θα έχει ενδιαφέρον να το διαβάσουμε.
ΑπάντησηΔιαγραφή