Δεν τα καταφέραμε, δυστυχώς…

 

Μιλάμε πολύ για κείνη την αθώα γενιά μας. Για τα στερεότυπα με τα οποία μεγαλώσαμε. Την τρυφερότητα, το σεβασμό, την ευγένεια, τη ζεστασιά… την απλότητα. Ευαίσθητοι, αθώοι, ανυποψίαστοι, ονειροπόλοι κι εκτεθειμένοι… στους βοριάδες. Προσπαθούσαμε να ξεπεράσουμε τις όποιες δυσκολίες, να γίνουμε κάτι με τα λίγα, τα απλά, τα τυχαία, τα τόσο δα… Τα τίποτα... Μια γενιά που επέμενε στο όνειρό της, στις ιδέες της, στις αξίες και στα οράματα. Δίναμε όρκους ότι μια μέρα θα αλλάζαμε τον κόσμο. Δεν το κάναμε βέβαια, αλλά μας άρεσε να το πιστεύουμε.

Ωστόσο, με τα χρόνια επικρατεί μια κοινωνία άγνωστη, σχεδόν σάπια με καθημερινά απίστευτα και τρομερά γεγονότα, που δυστυχώς τείνουν να γίνουν συνήθεια. Εν τω μεταξύ εδώ αναλαμβάνουν το ρόλο τους  τα κανάλια να τα σερβίρουν για «εκτόνωση»… Τα χαζεύουμε, οργιζόμαστε, απορούμε, τα σχολιάζουμε έντονα στα media (ιδίως εκεί) και στο τέλος μένουμε με τη συνείδησή μας ήσυχη ότι πήραμε μέρος κι εμείς στο «θέαμα».

Η αυλαία πέφτει. Η παράσταση τελειώνει (που μακάρι να τέλειωνε δηλαδή…) Και τώρα περιμένουμε τα επόμενα, πριν βουλιάξουμε στο σκοτάδι της μοναξιάς μας.

Συμπεριφορές «á la carte»

 

Η τεχνολογία έστρωσε μπροστά μας μια λευκή οθόνη στην οποία εμείς απλώνουμε τους κρυμμένους θησαυρούς μας: λόγια, συναισθήματα, σκέψεις, βιώματα, προβληματισμούς. Ό,τι ποθεί η καρδούλα μας. Το πληκτρολόγιο έγινε το δεξί μας χέρι. Χτυπάμε τα πλήκτρα κι ο καθένας γράφει τη δική του ιστορία. Ενίοτε και τα απωθημένα του… Κι έκτοτε έγινε η οθόνη κοινό τοις πάσι αγαθό και… καθρέφτης της προσωπικής μας ζωής. «Λάβετε, φάγετε, τούτο μου εστί» η ζωή μου!

Στη βιτρίνα και στη διάθεση όλων συμπεριφορές, ωσάν εδέσματα «á la carte», για να επιλέξουμε, μέσα από αυτή την πολυτέλεια που επιτρέπουμε στον εαυτό μας, χωρίς τύψεις, δίχως βιασύνη, με σκέψη και περισυλλογή, τους αγαπημένους μας. Σ’ έναν κόσμο απ’ τον οποίο χάθηκε η «εν ανθρώποις ευδοκία», ο χρόνος γίνεται τιμωρός της σκέψης κι ο χώρος ανοιχτός στης υποκρισίας την υπόσταση. Αλλά πόσο χρόνο και πόσο χώρο χρειαζόμαστε για να ταιριάξουμε τις λέξεις, ώστε να ’χουν, όχι το διφορούμενο, μήτε το αμφιλεγόμενο, αλλά το ακριβές νόημά τους; Όπου το «συγγνώμη» να σημαίνει συγγνώμη, το «φίλε»  φίλε, και το «σ’ αγαπώ» σ’ αγαπώ;

Πόσο διαφορετικά θα ήταν αν… Αν ξέραμε οι άνθρωποι να ερμηνεύουμε τις ματιές, να κατανοούμε τις σιωπές, να συγχωρούμε τα λάθη, να προλαβαίνουμε τις πτώσεις, να φυλάμε τα μυστικά και… να κρύβουμε τα δάκρυα. Πώς γίνεται να λέμε και να εκφράζουμε τα ίδια, αλλά αλλιώς να τα αρθρώνουμε κι αλλιώς να τα πληκτρολογούμε; Μπορεί να ’ναι μια τυπική λεπτομέρεια, αλλά μερικές φορές, οι λεπτομέρειες διαμορφώνουν και την ουσία.

Άσε με πάλι να σου πω…

 

Κι εκεί που νομίζεις ότι όλα έχουν πάρει το δρόμο τους, οι σκέψεις δε λένε να συντονιστούν. Όλα συνωστίζονται, άτακτα και ακαθόριστα. Αγάπες και φόβοι. Εμμονές και αντιδράσεις. Το παραμικρό και το ασήμαντο. Όλα. Της φαντασίας τα ταξιδέματα και τα ονειροπολήματα, αντάμα με της πλήξης τα τεχνάσματα, με στριμώχνουν σε δύσκολα περάσματα. Το αναπάντεχο κι απόλυτο της σιωπής διασταυρώνεται με το φευγαλέο «γιατί» της απορίας, που αφουγκράζεται τους κραδασμούς της κοινωνίας και ψάχνει να βρει εξήγηση: τι λείπει άραγε από τούτον τον άγριο κόσμο; Ιδού η απορία…

Αυτήν ακριβώς την ώρα, του άναρχου ανακατέματος, εμφανίζεται απροσκάλεστος ο νους ο αντάρτης να πάρει την κατάσταση στα χέρια του. Καθετί που ξεφεύγει απ’ την ψυχή το αναλαμβάνει αυτός να το επεξεργαστεί, ανάλογα με τα κέφια του. Σκοτίζεται, τάχα μου, για τις ζημιές και τα κέρδη της μέρας. Ανοίγει τα κατάστιχα και κάνει τον απολογισμό του.

Πολύ το ξόδεμα… μικρό το κόστος… Η ψυχή και ο νους –δυο κόσμοι χωριστοί κι αντίθετοι– κάνουν τις βόλτες τους κι ανακατεύονται χωρίς να συναντιούνται. Και παραπέρα το ασήμαντο, το απόλυτο, το πραγματικό, το αυθεντικό «εγώ» μου, χωρίς συμβάσεις, χωρίς δεσμεύσεις, χωρίς προσχήματα, χωρίς κανόνες, απασχολεί τον ψεύτικο εγωισμό του και μου ζητά απεγνωσμένα να το βαφτίσω σημαντικό.

Με υπο-γραφή

 

Δεν είναι το συναίσθημα που πλημμυρίζει την ψυχή μου, 

είναι που οδηγεί τις λέξεις μου εδώ ακριβώς, 

όπου όλα γράφονται παράλληλα στις γραμμές του κειμένου, 

κάθετα στην καρδιά και οριζόντια στις μνήμες μου…

Κι αν ακόμη κάποιος διαθέτει, εκτός από το συναίσθημα, τη γλώσσα, τον τρόπο και βεβαίως το μέσον να καταγράψει την εικόνα του εαυτού του (προφανώς και την προέκτασή του) κατασκευάζει μια αφήγηση για όλα όσα έχει βιώσει και βιώνει, ούτως ώστε όλα να κρίνονται και να συγκρίνονται…

Εικόνα που στάζει μελαγχολία...

 

Εικόνα που, όσο να ’ναι, στάζει μελαγχολία. Άνθρωποι και οι ιστορίες τους που ξεκλειδώνουν όνειρα. Ιστορίες που γράφονται ανάμεσα σε ξεφτισμένους τοίχους, μπαλκόνια και παράθυρα, όλα στριμωγμένα παράλληλα, κάθετα και οριζόντια, ψάχνοντας στο γειτόνεμα την ταξική πλευρά τους… 

https://www.instagram.com/stratos_doukakis_8/

Μια ακόμη ματιά προς τα πίσω όταν όλα έχουν ήδη ειπωθεί..

Παρότι έχουν περάσει 21 χρόνια απ’ όταν έφυγα από κει, αισθάνομαι τη χώρα αυτή να την αγαπώ ακόμη. Ακούω οτιδήποτε για κείνη και η ψυχή μου πλημυρίζει, αλλά πονάει και η καρδιά μου. Κάπου κάπου –και δεν είναι λίγες οι στιγμές– αναπολώντας, αισθάνομαι τα μάτια μου να υγραίνουν…

Ο χρόνος θα γράφει, η ζωή θα περνάει... Τόσο όσο η ματιά θα είναι καρφωμένη στην ταινία που θα προβάλλεται ξανά και ξανά στο νου. Πάντα φτάνει ένα κάτι που θα τα (ξανά) φέρνει όλα μπροστά μου…

Ωραία χρόνια. Αλησμόνητες στιγμές. Τα όμορφα –αλίμονο– θα τα θυμάμαι πάντα. Τα αρνητικά τα σβήνει η μνήμη μόνη της. Ευτυχώς (λέω τώρα) που όλα τα δίπλωσα και τα φύλαξα στα γραφτά μου.

Δεν ξεχνώ τα λόγια του Ernesto, υπεύθυνου της Μαρίνας Varadero (να ναι καλά ο άνθρωπος, όπου και να ναι) όταν, ένα βράδυ, συζητώντας στο μόλο, μου είπε: «Cada persona a lo largo de su vida deja un espejo detrás de sí». Που παναπεί κάθε άνθρωπος στο διάβα της ζωής του αφήνει έναν καθρέφτη πίσω του.

Θέλω να πιστεύω πως ο δικός μου καθρέφτης θα υπάρχει ακόμη για κάποιους ανθρώπους.

Βαλένσια, η πόλη μου...

Για όσα γράφω, για το -χωρίς φόβο- τσαλάκωμα

 

Στο βιβλίο μου Κ α τ α θ έ σ ε ι ς, καλώ τους φίλους μου –γιατί για κείνους γράφτηκε– να ανατρέξουν μαζί μου στις λίγες σελίδες του, να ακουμπήσουν στα κομμάτια μου· εκεί όπου θα συναντήσουν τον μικρό μου εαυτό σ’ ένα, δίχως λόγο, εξομολογητικό κρεσέντο. Ελπίζοντας τελικά να νιώσουν –με όποιο εαυτό έχει ο καθένας μέσα του– την ανάγκη και τη διάθεση που έχω να εξωτερικεύω τα όποια καλά, στραβά κι ανάποδά μου. Να τα «κυκλώνω», μη τυχόν και δραπετεύσουν και να τα «ανακυκλώνω» για να μη χαθούν. Λες και θα ’χανε η Βενετιά βελόνι... Τι να κάνω; Να μείνω με το γινάτι; 

Σε πρώτο πρόσωπο με διάθεση εξομολόγησης...

Καταθέτω σήμερα «στην ετυμηγορία του χρόνου», σε πρώτο πρόσωπο, με διάθεση εξομολόγησης και χωρίς ενοχές, φραγμέντα· παναπεί κομμάτια του εύθραυστου εαυτού μου. Όλα, μεταξύ βιωματικής πορείας και ιδιωτικής έκφρασης. Κυριολεκτικά: κατάθεση ψυχής. Μακριά από οποιαδήποτε προσπάθεια –έστω υποψία– προβολής ή εγωιστικής ανάγκης τα «κρεμάω στα μανταλάκια» για το μόνο –και μοναδικό– λόγο να τα ξαναφέρω –και να μείνουν– αποτυπωμένα εδώ. Μη και έχω χρωστούμενα… Να τα προλάβω πριν μου ξεφύγουν. Δεν είναι η πρώτη φορά. Θέλει θάρρος τελικά και αφέλεια ώστε να κρεμάς σ’ ένα καρφί την ύπαρξή σου και να εκθέτεις τον εαυτό σου δημόσια. Ειδικότητά μου.

Ως εδώ καμιά παραφωνία...

Τελικά, στο θέατρο της ζωής μας

εμείς γράφουμε το σενάριο,

εμείς και οι σκηνοθέτες

Τελεία, παύλα, αλλαγή παραγράφου...

Το σενάριο έχει ακόμη επεισόδια

Σπονδή σ’ εκείνους που…

Γενικά νομίζω πως είμαστε όντα που λειτουργούμε στη ζωή μας με ιστορίες και στιγμές. Προσωπικά, θεωρώ πως αυτές είναι το καύσιμό μας. Φυσικά έτσι, λειτουργούμε πιο γεμάτοι.

Χρόνια τώρα, έχω επισημάνει κάποια πρόσωπα, που έλαχε –ή έτυχε– να συναντήσω στο διάβα της ζωής μου. Ήταν άνθρωποι αξιοπρεπείς, σπάνιας στόφας, δυσεύρετης και αναντικατάστατης, που ξεχώριζαν. Αναμφίβολα τους περιβάλλω με άπειρο σεβασμό, ευγνωμοσύνη, τρυφερότητα και αγάπη γιατί πρώτα με καθήλωσαν με τη δοτικότητα, την ευρυμάθεια, την έκδηλη τρυφερότητα, τη ζεστασιά  –το πολύτιμο καύσιμο που λέγαμε για τον υπόλοιπο δρόμο της ζωής– κι ύστερα, δίχως να το καταλάβω, με βοήθησαν να ανακαλύψω τις ευαίσθητες πτυχές του εαυτού μου, που προσέχω να μην χάσω, μέσα στην πεζή  καθημερινότητα. 

Η σχέση με ανθρώπους –στης μειοψηφίας τον μικρόκοσμο– που αξίζουν για την καρδιά μου, που ερεθίζουν τον λογισμό μου να στοχαστεί προσφέροντάς μου όλη αυτή την τροφή για σκέψη είναι ιδιαίτερα σημαντική. Όπου κι αν τους εντοπίζει η ψυχή μου θα γραπώνομαι από το δικό τους σινιάλο.

Η ζωή είναι στιγμές

 

Η ζωή είναι φτιαγμένη από μέρες που δεν σημαίνουν τίποτα και στιγμές που σημαίνουν τα πάντα. 

Συνήθως ξοδευόμαστε στο πουθενά. Γι’ αυτό ας ζήσουμε τις υπέροχες στιγμές που μας παρουσιάζονται. Τις ευτυχισμένες στιγμές σε πείσμα της καθημερινής βαρβαρότητας που μας περιβάλλει.

Η ζωή είναι στιγμές...

Μεγάλη Παρασκευή, η κορύφωση του Θείου Δράματος

 

Δεν είναι η Μεγάλη Παρασκευή, είναι το βάρος μιας Μεγάλης Παρασκευής 

που με βασανίζει σήμερα. Απομονώνομαι συνεχώς, 

αποκόπτομαι συνεχώς από τους γύρω μου. 

Νιώθω την ανάγκη να κάνω κάτι άλλο, 

ενώ εντελώς άλλα είναι τα πράγματα που με περιμένουν.

Νικηφόρος Βρεττάκος

Μεγάλη Παρασκευή σήμερα, η κορύφωση του Θείου Δράματος. Κι έξω, στην ανανεωμένη έκρηξη της φύσης, αναβλύζουν τα αρώματα της Άνοιξης: οι νερατζανθοί, οι ανθισμένες πασχαλιές με τα μοβ τσαμπιά στους κλώνους τους και οι βιολέτες. 

Όλη μέρα, οι καμπάνες των ναών χτυπούν πένθιμα. Συγκινούν βαθιά οι καμπάνες της Μεγάλης Παρασκευής. Ο ήχος τους θυμίζει το δράμα της Σταύρωσης και προκαλεί δέος και σιωπή. 

Το βράδυ οι εκκλησίες ξεχειλίζουν. Γρηγορούσα η μνήμη ξαναφέρνει εκείνες τις εκκλησιές μας, εκεί ταξιδεύει ο νους αναζητώντας… λίγο φως. Όλα ήταν λυπημένα κι όλα έλαμπαν! Τα καντήλια έκαιγαν με λάδι, τα ταπεινά κεριά της «δραχμής» δεν είχαν σχέση με τις διακοσμητικές λαμπάδες του σήμερα και το λιβάνι… μοσχομύριζε! Διαβάζω τα λόγια της μεγάλης μας ποιήτριας Κικής Δημουλά: «Στην κοπιώδη πορεία του “δεηθώμεν” / τα μεγάλα κεριά προχωρούν,/ τα κεριά της δραχμής μένουν πίσω. / Τα μικρά κεριά κουράζονται εύκολα, / λυγίζουν και διεκτραγωδούν / το αντίτιμο τους». 

Μέσα ζούμε όλη την κατάνυξη και όλη τη δραματικότητα. Οι γλυκές μελωδίες δίνουν μια άλλη διάσταση. Κάνουν την καρδιά να σκιρτά. Τα Εγκώμια: «Η ζωή εν τάφω κατετέθης, Χριστέ...». Στα μανουάλια και στα χέρια των πιστών κεριά, μικρά, ταπεινά σιγοκαίνε... «Άξιον εστί μεγαλύνειν σε τον Ζωοδότην...». Η μεθυστική μυρωδιά του λιβανιού κυριεύει τις αισθήσεις. «Αι γενεαί πάσαι ύμνον τη Ταφή σου προσφέρουσι Χριστέ μου». Η συνείδηση αποθέτει το κουράγιο της, ένας κόμπος ανεβαίνει και σταματάει στο λαιμό. Τα μονότονα: «Ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατον μου Τέκνον, πού έδυ σου το κάλλος;» και «Ω φως των οφθαλμών μου...» αποπνέουν δέος, κατάνυξη, η ψυχή ξαποσταίνει κι απλά μένεις να ψάχνεις τον μελωδό. 

Τη Μεγάλη Παρασκευή κορυφώνεται η μαγεία της Μεγάλης Εβδομάδος, που μόνο στην Ελλάδα μπορούμε να τη ζήσουμε. Η αίσθηση του δράματος και του πένθους συνυπάρχουν ταυτόχρονα με το συναίσθημα αγαλλίασης στην προσμονή της προεξέχουσας, μοναδικής γιορτής. Της Λαμπρής! 

Έξω ένα γλυκό αγέρι μυρωμένο με τις ευωδιές του λιβανιού, των λεμονανθών και των ρόδων κι ο πένθιμος μονότονος ήχος της καμπάνας κλείνουν την αυλαία του πένθους.

Καλή Ανάσταση!

 

Μ’ έναν καφέ ελληνικό παρέα στο τραπέζι, περνούν όλα τα χρόνια μπροστά μου. Εκείνα που έζησα, εκείνα που περιμένω, εκείνα που ίσως δεν θα ’ρθουν ποτέ. Κοίτα να δεις πως μπόρεσαν, μ’ έναν καφέ παρέα, να μαζευτούν μαζί όλα μου τα όνειρα…

Πικρές αλήθειες…

Όλοι ήμασταν άνθρωποι μέχρι που…

η ράτσα μας αποσύνδεσε, η θρησκεία μας χώρισε,

η πολιτική μας διαίρεσε, και… το χρήμα μας ταξινόμησε…

Ιστορία αγάπης. «Αγάπη σημαίνει να αποδεχόμαστε ο ένας τον άλλον όπως είναι»…

Έτυχε να ’ναι Φεβρουάριος του ’71, ήμουν 24 ετών. Τόσο! Ένα βράδυ είδα στο σινεμά την εμβληματική ταινία «Ιστορία αγάπης». Με συνεπήρε. Έζησα –το θυμάμαι σα να ’ταν χτες– εκείνον τον έρωτα δυο νέων –όπως ήμουν κι εγώ τότε– την ηθική αίσθηση έκδηλης τρυφερότητας και απόλυτης αγάπης. Εκεί έμεινε, για πάντα αιχμάλωτη η νιότη μου. Η αγάπη και η τρυφερότητα πολύτιμο καύσιμο για τον υπόλοιπο δρόμο της ζωής μου. Της ζωής μας.

Πώς να ξεγράψει κανείς όσα ζήσαμε τότε; Συνεπαρμένοι και τρελοί, αναπνέαμε έναν αλλιώτικο αέρα. Αγαπούσαμε παράφορα τη ζωή, μ’ εκείνη την ελπιδοφόρα νεανική ορμή, συνταίριασμα ψυχής αντάρτικης, όντας νέοι, μες στην ανέμελη ζωή. Ήμασταν εικοσάρηδες! Ήταν τα χρόνια εκείνα που μαζί τους –να πάρει η ευχή– ήρθαν και χτύπησαν την πόρτα μας κι οι έρωτες… Τρέχαμε να συναντήσουμε και να βρεθούμε πιο κοντά σε κείνα τα υπέροχα πλάσματα που είχαμε διεκδικήσει, αγαπήσει… ερωτευτεί! Ήμασταν εικοσάρηδες κι αυτά ήταν τα πολύτιμα και μονάκριβα στηρίγματα στα ενδιάμεσα κενά μας. Αγκαλιές που μας χώρεσαν με τη μία. Τα ξαναφέρνω στη μνήμη μου –μέρες που ’ναι–  να ζωγραφίζουν χαμόγελα…

«Αγάπη σημαίνει να μην πρέπει ποτέ να πεις ότι λυπάσαι» το μότο της ταινίας τότε. Και τώρα στην ωριμότητα: «Αγάπη είναι να αποδεχόμαστε ο ένας τον άλλον όπως είναι».

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2025

 ΕΝΩΣΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2025

 Με κείμενα μελών της Ένωσης Λογοτεχνών Αιγαίου

Χερουβικό στον ανύμφευτο έρωτα

Χαίρε ανύμφευτε...  

Χαίρε ανύμφευτε έρωτα.

Μελετώ την πυξίδα της σκέψης μου

μη χάσω του βορρά τις συντεταγμένες,

βλέποντας στην κλεψύδρα του χρόνου,

τη μορφή σου ν’ αλλάζει χρωματισμούς.

Δος μου το ελιξίριο, μύστη,

ν’ αντέξω την απουσία σου

καθώς αρνούμαι ν’ αποχωριστώ

την εικόνα σου, έστω και φευγαλέα.

Ο πόθος μου διαφλέγεται

δέσμιος σε απόπνοιες λουλουδιών

και αρώματα συναισθημάτων.

Ήθελα να σ’ αναπνέω μεθυσμένη

εγώ η γενναία της ηδονής.

Χαίρε, νυμφίε ανύμφευτε…  

Πέρθα Καλέμη 

Για την αντιγραφή

Το συναίσθημα, χάδι καρδιάς...

 

Για όλους νομίζω πως η διάθεση του καθενός μας διαφέρει, από μέρα σε μέρα, από στιγμή σε στιγμή λόγω των συναισθημάτων μας. Τα συναισθήματα είναι σαν χάδι καρδιάς, χαδεύοντάς τα, αγγίζουμε την καρδιά μας. Αυτά, κατά κάποιο λόγο, διαφεντεύουν τη ζωή μας. Αν κρατάμε τις κεραίες της ευαισθησίας μονίμως ενεργές και τα παράθυρα της ζωής μας ανά κάθε στιγμή ανοιχτά και το κλειδί στην τσέπη, μπορούμε να ξεκλειδώσουμε τη σιωπή τους.

Στο βιβλίο «Το ξενοδοχείο των συναισθημάτων» διαβάζω: «Ο Θυμός φωνάζει δυνατά. Η Λύπη μιλάει ψιθυριστά. Η Ευγνωμοσύνη δεν ζητά ποτέ τίποτα. Η Αυτοπεποίθηση βοηθάει να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες και η Αγάπη μας γεμίζει με φως».

Τα συναισθήματα δεν έχουν μέτρα.. Δεν έχουν σύνορα, δεν έχουν χρόνο. Τελεία, παύλα, αλλαγή παραγράφου.

Τα συναισθήματα δεν τα φτιάχνουμε. Μόνα τους μας βρίσκουν. Τα αφήνουμε να ορίσουν τη σκέψη μας χωρίς να την εκτροχιάζουν.